Wie is verantwoordelijk voor het verifiëren van het bevoegd gezag?
De onderzoeksplicht naar/verificatie van het bevoegd gezag ligt bij de zorgaanbieder omdat deze een behandelrelatie aangaat met de cliënt. De NVO-beroepscode geeft bij een behandelrelatie aan dat er een onderzoeksplicht is voor het verifiëren van het gezag. Hiervoor zijn de handtekeningen nodig van beide ouders met ouderlijk gezag (tenzij het gezag wettelijk anders geregeld is, […]
Hoe hanteer je het ernstcriterium van 1,5 SD binnen de diagnostiek bij leerlingen op het voortgezet onderwijs?
Binnen de diagnostiek wordt onder andere bepaald of een jeugdige behoort tot de laagste 6,7% (-1,5 SD) of de laagste 10% (-1,28 SD) van de normpopulatie. Er is een beperkt aantal toetsen met normen voor de leeftijdsgroepen waartoe leerlingen in het VO behoren. In Bijlage 2 van de BVRD staat een testoverzicht. In het oorspronkelijke […]
Kan een kind met LVB een diagnose dyslexie krijgen?
Een LVB of lage score op een intelligentietest leidt niet tot uitsluiting voor de diagnose dyslexie. Bij een laag IQ (al dan niet in het kader van een LVB) is er wel een verhoogde kans op een alternatieve verklaring voor lees- en spellingproblemen in de vorm van een algemeen leerprobleem. Het gaat hierbij om een […]
Is er een afspraak over de duur en intensiteit van een behandelperiode?
Over de lengte (duur van de behandelperiode en aantal sessies) van de dyslexiebehandeling zijn geen aanbevelingen opgenomen in de richtlijn. In het algemeen geldt dat de duur en intensiteit voor iedere jeugdige wordt bepaald door de professional op basis van de behandeldoelen die worden aangehouden en de mate van ontvankelijkheid van de jeugdige voor de […]
Waarom worden er in het VO geen normen per schooltype gehanteerd?
In de BVRD wordt m.b.t. het VO expliciet gesproken over het gebruik van leeftijdsnormen voor de algehele populatie van jeugdigen van een bepaalde leeftijd, waarbij geen onderscheid wordt gemaakt naar opleidingsniveau. De veronderstelling is dat leesvaardigheid niet gerelateerd is aan opleidingsniveau net zoals dyslexie niet of nauwelijks samenhangt met intelligentie. Daarnaast zijn er praktische problemen […]
Waarom worden er leeftijdsnormen gehanteerd in het VO, terwijl dat wordt afgeraden voor leerlingen in het basisonderwijs?
In het basisonderwijs wordt voor de beoordeling van technisch lezen en spellen als norm de didactische leeftijd verkozen boven de kalenderleeftijd, omdat de instructie voor het aanleren en verder ontwikkelen van deze vaardigheden tijdens het basisonderwijs plaatsvindt. De mate van beheersing en ontwikkeling van deze vaardigheden is in de periode van de basisschool nog sterk […]
Wat is de rol van woordlezen, pseudowoordlezen en tekstlezen in het stellen van de diagnose dyslexie?
Bij het vaststellen van dyslexie gaat de voorkeur uit naar een woordleestoets voor leesvloeiendheid als criteriumtest voor het vaststellen van een leesachterstand. Tekstlezen: Het tekstlezen kan worden getoetst voor verdere beeldvorming. Leerlingen leren lezen om toegang te krijgen tot geschreven taal. Met een tekstleestaak kan in kaart worden gebracht of het leerlingen lukt betekenis te […]
Is er een discrepantie tussen de richtlijn en het PDDB 3.0 in de rol van spellingproblemen bij het stellen van de diagnose dyslexie?
Zowel de wetenschap als de praktijk laten zien dat het hebben van spellingproblemen zonder de aanwezigheid van ernstige leesproblemen een ‘atypisch’ profiel is voor dyslexie. Ernstige leesproblemen, eventueel in combinatie met spellingproblemen, laten een hoge stabiliteit en hardnekkigheid zien. Dit is veel minder het geval bij geïsoleerde spellingproblemen die een betrekkelijk lage stabiliteit laten zien […]
Waarop is het criterium van 3 keer E/V- gebaseerd?
De gedachte is dat jeugdigen gedurende een langere periode tot de zwakste 10% moeten behoren om zeker te weten dat zij ook daadwerkelijk in die categorie ingedeeld kunnen worden. Twee keer E/V- biedt daarvoor onvoldoende zekerheid en leidt ertoe dat op den duur veel meer dan 10% van de jeugdigen geselecteerd worden voor aanmelding voor […]
Hoe stel je hardnekkigheid vast indien jeugdigen direct worden aangemeld voor particuliere zorg?
We bespreken eerst de rol van hardnekkigheid in het algemeen bij de diagnose van dyslexie. Daarna gaan we in op het geval waarin (te) weinig zicht lijkt te zijn op hardnekkigheid zoals het geval kan zijn bij directe aanmelding bij de particuliere zorg. De diagnose dyslexie kan gegeven worden als lees- en/of spellingproblemen voldoende ernstig […]
Aan welke voorwaarden moet een toets die op school wordt gebruikt om de achterstand aan te tonen bij kinderen met een vermoeden van dyslexie, voldoen?
Om de achterstand van technisch lezen aan te tonen bij kinderen met een vermoeden van dyslexie moet een toets op woordniveau, die zowel tempo als accuratesse weegt, worden gebruikt. Zie ook Welke toetsen kunnen door scholen worden gebruikt om de achterstand aan te tonen bij kinderen met een vermoeden van dyslexie? Op grond van kwaliteitscriteria […]
Welke toetsen kun je gebruiken om het niveau van technisch lezen op woordniveau, tekstniveau en pseudowoorden vast te stellen?
Het decoderen van woorden is de kern van de technische leesvaardigheid. Bij het lezen van tekst spelen meerdere factoren een rol, die bij het lezen van losse woorden niet spelen. De kwaliteit van het lezen van pseudowoorden zegt iets over fonologische vaardigheden en de toepassing ervan bij het decoderen van woorden. Informatie over de kwaliteit […]
Moet een dyslexieverklaring verplicht ondertekend worden door een postmaster?
Sinds de inwerkingtreding van de Jeugdwet is er veel veranderd inzake bevoegdheden van professionals. Daar waar voorheen verzekeraars tal van regels stelden aan procedures en bevoegdheden is het binnen de Norm Verantwoorde Werk Toedeling (NVWT) binnen de Jeugdwet anders geregeld. De werkgever is binnen de NVWT verantwoordelijk voor de kwaliteit van de zorg. De professional […]
Kan een strenger ernstcriterium gebruikt worden als hardnekkigheid niet kan worden aangetoond?
Volgens de normtabellen bij EMT en Klepel-R (januari 2022) geldt -1,5SD = p.0,067 als grens voor ernstige dyslexie. De diagnose ED geldt als behandelindicatie. Deze formulering geeft de mogelijkheid aan de diagnosticus om beredeneerd af te wijken in speciale situaties waarbij de informatie over de hardnekkigheid door bijzondere omstandigheden ontbreekt. Beide zijn in principe niet […]
Mogen kinderen uit cluster 2 en 4 nog worden aangemeld voor vergoede dyslexiezorg?
Kinderen uit cluster 2 en 4 kunnen aangemeld worden, mits zij net als andere kinderen aan alle voorwaarden van ernst en hardnekkigheid voldoen en voldoende ondersteuning op ondersteuningsniveau 2 en 3 gehad hebben. Met andere woorden: van hen moet een compleet leerlingdossier beschikbaar zijn. Tijdens de diagnostiek wordt beoordeeld of zij een dyslexiebehandeling kunnen volgen […]
Wanneer is sprake van milde dyslexie?
Er is geen sprake van milde dyslexie. In Protocol 3.0 is sprake van een mildere vorm van dyslexie. Daarbij wordt verwezen naar de Brede Vakinhoudelijke Richtlijn Dyslexie (BVRD). In de BVRD staat ‘Als richtlijn voor klinische problematiek wordt uitgegaan van een score op lees- of spellingvaardigheid die tot de laagste 10 procent behoort’ (zie pagina […]
Welke toetsen kunnen door scholen worden gebruikt om achterstand aan te tonen bij kinderen met een vermoeden van dyslexie?
Dyslexie is een probleem met de leestechniek op woordniveau. Dat is een empirisch gegeven. Om (een vermoeden van) dyslexie vast te stellen, is de leesvaardigheid op woordniveau dan ook essentieel. Zowel accuratesse als snelheid zijn belangrijke maten voor leesvaardigheid. Om de achterstand van technisch lezen aan te tonen bij kinderen met een vermoeden van dyslexie moet dus […]
Kunnen proefbehandelingen onderdeel van diagnostiek en/of behandeling zijn?
Proefbehandelingen zijn geen standaard onderdeel van een dyslexiezorgtraject. Wanneer proefbehandelingen worden gegeven vanuit het vermoeden dat de ondersteuning op niveau 3 onvoldoende was, ligt ondersteuning van het onderwijs in het vormgeven van ON3 meer voor de hand. In dat geval kan er vanuit het onderwijs expertise worden gevraagd aan dyslexiespecialisten in het onderwijs en/of aan […]
Kunnen nog voorlopige dyslexieverklaringen worden afgegeven?
De voorlopige dyslexieverklaringen waren een uitzondering voor schrijnende gevallen tijdens Covid-19. De Handreiking Tijdelijke Aanpassing Toelatingscriteria Diagnostiek Dyslexie tijdens Covid-19 is afgerond. In uitzonderlijke gevallen kan altijd gebruik gemaakt worden van een beredeneerde afweging die kan leiden tot een afwijking.
Blijft de veldnorm van kracht?
De veldnorm is gebaseerd op data. Voorlopig zijn er geen data bekend bij het Protocol 3.0 en wordt de veldnorm niet aangepast. Als de data daar aanleiding toe geven, zal opnieuw naar de veldnorm gekeken worden. Wel is van belang te benadrukken dat de veldnorm uitgaat van een gemiddelde. Dit vraagt om een flexibele toepassing; […]