Ga naar de inhoud
Als het over kwaliteit in dyslexiezorg gaat

NIEUWSBRIEF 18

De inspiratie van Anne-Marie Hartmann

Anne-Marie Hartmann heeft een praktijk voor leerlingbegeleiding. Zij begeleidt leerlingen die vastlopen in het middelbaar onderwijs, onder meer kinderen met dyslexie. In haar begeleiding besteedt Anne-Marie veel aandacht aan psycho-educatie. Daarnaast leert ze de leerlingen studeertechnieken, die aansluiten bij de logische en visuele denkvermogens die zij vaak hebben. Dat vergroot hun motivatie en gevoel van competentie en autonomie.

Hoe ben je in de begeleiding van middelbare scholieren terecht gekomen?

“Op de middelbare school was ik een typische onderpresteerder. Ik was niet geïnteresseerd in school, behalve in geschiedenis. Voor alle talen had ik remedial teaching, mijn vwo-diploma haalde ik met de hakken over de sloot. Tijdens een tussenjaar in Italië verbaasde ik mezelf dat het leren van Italiaans me eigenlijk heel goed afging. Na dit jaar ben ik Engels gaan studeren en haalde mijn lesbevoegdheid. Mijn verlangen om mensen te helpen, dat ik als kind al had, werd ondertussen steeds sterker. Daar wilde ik binnen het onderwijs iets mee doen.”

Wat ervaarde je toen je eenmaal voor de klas stond?

“Ik zag leerlingen waarin ik mezelf herkende: kinderen die vastliepen of ergens in belemmerd werden en daardoor doubleerden of afzakten naar een lager niveau. Bijvoorbeeld leerlingen met dyslexie, ADHD, ASS of hoogsensitiviteit. Dat vond ik heel interessant en ben me daar verder in gaan verdiepen. Voor mij was de uitdaging om te kijken hoe ze tot leren konden komen, wat ze nodig hadden, waar het vastzat. Al vrij snel ben ik mijn eigen praktijk voor leerlingbegeleiding gestart, aanvankelijk naast mijn baan als docent.”

Hoe ziet jouw begeleiding eruit?

“Laat ik voorop stellen dat ik geen standaardmethode hanteer, alles is maatwerk. In de begeleiding van leerlingen met dyslexie speelt psycho-educatie eigenlijk altijd een belangrijke rol. De faalangst en onzekerheid die zij vaak ervaren, vormen een grote belemmering in het leren. Mijn overtuiging is dat het leren en de leeraanpak pas succes hebben als het kind beter in zijn vel zit, meer (zelf)vertrouwen heeft en een positiever zelfbeeld heeft. Kortom, als het kind mentaal wat sterker is. Daarnaast ga ik praktisch aan de slag en help ik met het ontwikkelen van studeervaardigheden. Daarbij gaat het echt om basale zaken als creëren van overzicht en structuur, leesstrategieën, concentratie en focus, plannen en samenvatten. Uitgangspunt is: wat doet de leerling al, wat werkt wel en niet, hoe zou je graag willen dat het is? Via trial en error komen we erachter wat voor het kind het beste werkt. Veel kinderen met dyslexie hebben een sterk ontwikkeld visueel en logisch denkvermogen. Leerstrategieën die daarvan gebruikmaken, zijn vaak erg effectief; die helpen hen om grip te krijgen op het schoolwerk.”

Afbeelding van Anne-Marie Hartman die een leerlinge begeleidt

Spelen middelbare scholen goed in op leerlingen met dyslexie?

“Dat verschilt sterk per school. In de maatschappij en het onderwijs zien we een beweging richting meer inclusie. Dat gaat óók over leerlingen met dyslexie. Het is belangrijk dat docenten kunnen inspelen op de verschillende leerbehoeftes. Ik denk dat de gemiddelde docent hier best veel kennis over heeft, maar het vraagt een mindshift om wérkelijk een leeromgeving te creëren waarin er ruimte is voor verschillende manieren van leren. Zeker in de middelbare schoolleeftijd hebben kinderen behoefte aan autonomie, aan zelf keuzen kunnen maken. Maak daar – binnen kaders – gebruik van. Dat motiveert enorm.”

Hoe motiveer je leerlingen met dyslexie voor de moderne vreemde talen?

“Het is goed om te beseffen dat taal zoveel méér is dan bijvoorbeeld taalregels en woordjes leren. Het is van belang dat die geïntegreerd worden in een betekenisvolle context. Als een docent in de lessen bijvoorbeeld aandacht besteedt aan de cultuur, landen, mensen, natuur, activiteiten en keuken gaat de taal echt léven. Geef leerlingen daarin een keuze, er zijn echt wel zaken waarvoor ze zich interesseren. Bij de Spaanse les moet je dus bij wijze van spreken de castagnetten in het lokaal kunnen horen.”

Je zit ook in het bestuur van de stichting Impuls en Woortblind. Wat wil je bijdragen?

“Ik wil graag mijn steentje bijdragen aan de beeldvorming rondom mensen met dyslexie. Het is belangrijk dat er meer aandacht komt voor een andere manier van leren en werken, en een ander gestructureerd brein. Natuurlijk speelt er ook een taal- en automatiseringsprobleem, maar door aan te sluiten bij waar deze mensen sterk in zijn, leren zij beter omgaan met hun belemmeringen en zaken die moeilijk zijn. Daar worden mensen sterker van!”

Aan wie geef jij het stokje door?

“Aan Sjan Verhoeven. Zij werkt met volwassenen, jongeren en met ouders van kinderen met dyslexie. In haar coaching en training leert ze dyslectici onder andere snellezen met als resultaat dat de leesvaardigheid verbetert en het zelfvertrouwen groeit.”

Back to top