Praktijk in beeld

Amalexis is een dyslexiepraktijk die actief is in de Westelijke Mijnstreek. Regiebehandelaar Yvonne Slenter is ongelofelijk trots dat Amalexis al ruim vier jaar partner is in het Project Dyslexie in transitie. Door dit project is het aantal verwijzingen naar de vergoede dyslexiezorg aanzienlijk gedaald.

Amalexis is onderdeel van Amacura, een organisatie voor geestelijke gezondheidszorg die zich richt op zowel kinderen en jongeren als volwassenen. Het dyslexieteam opereert onder de naam Amalexis. Yvonne Slenter, een van twee regiebehandelaars, zegt dat het voordelen heeft om deel uit te maken van een grotere organisatie. “Waar nodig kunnen we gebruikmaken van alle expertise die er in huis in. Als er na een dyslexieonderzoek bijvoorbeeld vragen zijn over comorbiditeit (is er bij dit kind sprake van een aandachtsprobleem of een aandachtstoornis; in hoeverre beïnvloedt dit het leren en het lees- en spellingniveau?) kan ik heel snel schakelen met een van onze psychiaters. Maar het omgekeerde gebeurt ook. Onlangs werd ik door een collega geconsulteerd over een jongen met autisme en een prikkelverwerkingsstoornis die heel erg achterbleef bij spellen. De vraag was of er wellicht sprake zou kunnen zijn van dyslexie of dat het om een algemene automatiseringsvorm gaat die we vaker zien bij autisme. Het is heel mooi en fijn om dit soort complexe vragen snel met elkaar te kunnen bespreken.”

Preventieve Dyslexiezorg

Late onderkenning en hulp bij dyslexie kan grote gevolgen hebben voor de sociaalemotionele ontwikkeling van een kind. Om te zorgen dat er sneller hulp beschikbaar is voor kinderen met ernstige lees- en spellingsproblemen, startte in 2015 het Project Dyslexie in transitie. Het project heeft tot doel om de dyslexiezorg preventiever, kwalitatiever, integraler en kostenbesparender te maken. Yvonne: “Dit project is een samenwerking van schoolbestuur Kindante (verantwoordelijk voor enkele tientallen scholen), de gemeenten in de Westelijke Mijnstreek en Amalexis. Drijvende kracht achter het project is Ria Kleijnen, zij verdient hier echt alle credits voor.”

Ondersteuningsniveau 2 en 3

In het project werkten Amalexis en de Kindante-scholen nauw samen. Op elke school was er een casemanager, die een belangrijke rol speelde in de schoolontwikkeling en in het versterken van het lees- en spellingonderwijs. Daarnaast richtte het project zich op de ondersteuning van individuele kinderen. Elke school mocht hiervoor twee leerlingen aandragen bij wie er een vermoeden was van dyslexie, maar van wie de school dit nog niet zeker wist. De meeste leerlingen zaten in groep 3 of 4, een enkeling in midden groep 2. “Onze dyslexiespecialisten gingen een half jaar lang, twee keer acht weken aan de slag op de school. Zij werkten bijvoorbeeld buiten de groep met individuele leerlingen, maar waren ook in de klas aanwezig om over de schouder van de leerkracht mee te kijken en hun expertise te delen. Samen met de leerkracht keken zij hoe je in de klas de goede dingen kunt doen.”
Wat een gelukkig toeval was: alle betrokken dyslexiespecialisten van Amalexis hadden een achtergrond in het onderwijs. “Zij kenden het onderwijs dus van binnenuit en konden daardoor een extra goede partner zijn. Ze kwamen echt goed beslagen ten ijs.”

Belangrijke rol ouders

In het hele project waren ouders een belangrijke partner; het gaat om de driehoek ouders-school-dyslexiespecialist. Samen met de ouders werd gekeken wat helpend is, wat werkt, hoe zij konden werken aan een stukje leesplezier, hoe er thuis van bepaalde programma’s gebruik kon worden gemaakt, bijvoorbeeld om prentenboeken voor te lezen. Ouders realiseren zich niet altijd hoe belangrijk het is om thuis voor te lezen. Het draagt niet alleen bij aan de woordenschat maar is ook nog eens heel gezellig. “De rol van de ouders blijkt in de praktijk vaak een lastig punt. Dat merkten we niet alleen tijdens dit project maar ook bij de reguliere dyslexiebehandelingen zien we dat. Soms ontbreekt het hen aan tijd, ruimte en energie om hun kind te ondersteunen. En soms vinden ze het gewoon moeilijk. Dan proberen we bijvoorbeeld opa’s, oma’s of buren in stelling te brengen, maar dat lukt niet altijd. Door corona kwam dit punt nog wel eens wat explicieter naar voren.”

Geweldig resultaat

Het vierjarige project heeft een indrukwekkend resultaat opgeleverd. Door de preventieve aanpak op scholen werden er ongeveer vijftig procent minder kinderen verwezen naar de vergoede dyslexiezorg. Dat betekent dus een flinke kostenbesparing voor de gemeente. Enige nuancering is hier overigens wel op zijn plaats. “We hebben op dit moment nog geen cijfers of kinderen op een later moment in hun schoolloopbaan alsnog verwezen moeten worden”, zegt Yvonne. Dat neemt niet weg dat de gemeente Sittard-Geleen heeft besloten om de aanpak te continueren. Nu is het een regulier arrangement – preventieve dyslexiezorg – waarvan scholen gebruik kunnen maken. Het arrangement wordt op dit moment uitgevoerd door Amalexis en collega-praktijk Synthese.

Drijfveer

Komt er een moment waarop dit arrangement overbodig wordt, omdat schoolteams competenter worden in het vormgeven van ondersteuningsniveau 2 en 3, vragen we Yvonne. “Dat zou natuurlijk het mooiste zijn, maar zover is het nog niet. In het onderwijs zijn best veel personele wisselingen, dus voorlopig zullen we moeten blijven investeren in dit soort preventieve activiteiten en in het leren van en met elkaar. Onderwijs en zorg samen! Ik zou het mooi vinden als er vanuit het Rijk geoormerkt geld naar de gemeenten gaat voor preventie. We moeten niet wachten tot de problemen zich manifesteren en pas dan aan de slag gaan. Door kinderen tijdig de juiste ondersteuning te bieden, kan veel frustratie, onzekerheid, faalangst en een laag zelfbeeld worden voorkomen. Voor mij blijft dat steeds de drijfveer!”

Meer lezen

Wilt u meer lezen over het project in Limburg? Lees het magazine Dyslexie in transitie.