Praktijk in beeld
Veel dyslexiepraktijken timmeren op een bijzondere manier aan de weg. Bijvoorbeeld op het gebied van innovatieve behandelmethodes, samenwerking met scholen, inzet van ouders en verbreding van hun werkterrein. Hoe doen zij dit? En zijn hun ideeën en ervaringen ook bruikbaar voor andere praktijken? U leest het in onze nieuwe rubriek De praktijk in beeld. Remco Reij, directeur bij het RID, bijt het spits af.
“Weinig zorgvoorzieningen in Nederland zijn zo kosteneffectief als de dyslexiezorg, blijkt uit landelijke studies. Toch staat de dyslexiezorg enorm onder druk. Veel gemeenten verminderen het aantal vergoede behandelingen of brengen het uurtarief naar beneden”, zegt Remco Reij, directeur bij het RID (Regionaal Instituut Dyslexie). “Als aanbieders worden we daardoor gedwongen om het zorgperspectief een beetje los te laten. Vanuit zorgperspectief zou je het liefst maximaal investeren in elk kind: de allerbeste behandelkwaliteit met het allerbeste resultaat. Nu moeten we zoeken naar suboptimale oplossingen. De focus verschuift van maximale resultaten naar haalbare resultaten.”
Voor het RID is een complicerende factor dat zij landelijk werkt. Remco: “We hebben met 380 gemeenten een overeenkomst. Er zijn zeker 50 verschillende modellen voor de inkoop, verantwoording en declaratie. Vaak worden de contacten voor meerdere jaren aangegaan, maar al met al doen we jaarlijks zo’n 40 aanbestedingen. Om dit alles te managen, hebben we onze staf moeten verdrievoudigen. Dat kan eigenlijk nooit de bedoeling zijn geweest van een overheid die streeft naar afnemende regeldruk…”
Compacter behandeltraject
Continu nadenken over het optimaliseren van de behandelmethode zit het RID in het bloed. Er is een forse wetenschappelijke staf in eigen huis en er wordt nauw samengewerkt met bijvoorbeeld de UvA en Maastricht University. Door de manier waarop de dyslexiezorg in Nederland is georganiseerd, moeten behandelingen simpelweg kostenefficiënter. Remco Reij: “De vraag die we onszelf gesteld hebben: hoe kunnen we met een compacter behandeltraject tóch een goed resultaat halen? Dus hoe kunnen we bijvoorbeeld (dure) 1-op-1 contacten terugbrengen of anders organiseren? En hoe kunnen we kinderen stimuleren om thuis te oefenen en hun voortgang op afstand volgen?”
Serious gaming
Het antwoord werd onder meer gevonden in een serious game, die samen met IJsfontein werd ontwikkeld. In deze game maken kinderen een reis door verschillende werelden. In elke wereld moeten ze allerlei oefeningen doen. Als ze die goed maken, verdienen ze sterren. Remco Reij zegt over de meerwaarde van serious gaming: “In onze traditionele behandelmethode moesten kinderen thuis oefeningen maken, die erop zijn gericht om letters en klanken aan elkaar te koppelen en om het klankbewustzijn in de hersenen te verbeteren. Dat soort oefeningen zijn voor kinderen taai en ze zijn er niet goed in. Dat is dus al snel demotiverend. Met serious gaming wordt een spelelement toegevoegd en is het oefenen opeens wél motiverend.”
Zorgvuldige afstemming
De game is adaptief. Op basis van een foutenanalyse worden de oefeningen dus bijvoorbeeld moeilijker of makkelijker. Of er wordt een stapje teruggedaan. “Het programma zorgt dat een kind alleen maar oefeningen doet die op dat moment belangrijk zijn in zijn ontwikkeling”, legt Remco Reij uit. De behandelaar volgt de vorderingen van het kind op afstand en neemt de oefeninformatie mee in het 1-op-1 contact.
Het vernieuwde behandelprogramma CODE! is vanaf oktober 2018 operationeel. Het is uiteraard nog te vroeg om uitspraken te doen, maar de resultaten van acht maanden proefdraaien zijn bemoedigend. Remco Reij: “We hebben alles in het werk gesteld om werkzame elementen te integreren in deze nieuwe behandeling, wij geloven hierin. Wij streven naar nóg betere resultaten, maar dat zal de toekomst uitwijzen. Daarover kunnen we op zijn vroegst over vijf jaar uitspraken doen.”
Communicatieplatform
Ook op andere vlakken denkt het RID na over efficiency en effectiviteit. Zo is begin dit jaar Mijn RID ingericht: een online platform, waarop kind, ouders, school en behandelaar met elkaar kunnen communiceren in een afgeschermde omgeving. “Alle informatie is altijd beschikbaar en altijd actueel. Dat maakt dit platform voor iedereen efficiënt. Momenteel vindt de eerste evaluatie, waarbij vooral wordt gekeken naar de tevredenheid bij ouders, leraren en behandelaren. De eerste resultaten zijn erg positief.”
Preventie
Als we het hebben over innovatie en efficiënt werken, kan de RID Academie niet onvermeld blijven. Het RID ziet veel te veel kinderen voorbijkomen die niet in aanmerking komen voor onderzoek, laat staan voor behandeling. “Goed leesonderwijs kan voorkomen dat kinderen uitvallen. Statistisch gezien komt ruim 4 procent van de kinderen in aanmerking voor de behandeling van ernstige enkelvoudige dyslexie. Zelfs de beste methode en de beste leerkrachten zijn niet in staat om hen te leren lezen. Die kinderen willen wij natuurlijk graag onderzoeken en behandelen, maar andere kinderen zien wij hier liever niet. Dat zorgt alleen maar voor teleurstelling, zowel bij het kind als de ouders. Dat is heel zonde. Onze boodschap aan scholen is dan ook: ga je leesonderwijs versterken. Scholen die daar ondersteuning bij willen, kunnen bij ons een cursus op maat afnemen.”