De Staat van het Onderwijs en themarapport dyslexieverklaringen
Op 10 april jl. publiceerde de onderwijsinspectie De Staat van het Onderwijs – een jaarlijks overzicht van de belangrijkste trends en ontwikkelingen in het onderwijsstelsel- en een themarapport over de dyslexieverklaringen. Lees meer over dit themarapport en de aanbevelingen die het bevat.
In het voorwoord van het themarapport over de dyslexieverklaringen schrijft Drs. Monique Vogelzang, inspecteur-generaal van het Onderwijs:
“We bevestigen met dit onderzoeksrapport de gesignaleerde toename van het aantal dyslexieverklaringen. Daarbij vallen twee bevindingen op. Heel opmerkelijk is de flinke stijging in het percentage dyslexieverklaringen in de brugklas van het voortgezet onderwijs (vo) ten opzichte van het einde van de basisschool. Een percentage dyslexieverklaringen dat bovendien aanzienlijk hoger ligt dan op basis van de eerder vastgestelde prevalentie mag worden verwacht. In het vo heeft uiteindelijk 14 procent van de leerlingen een dyslexieverklaring. Dit strookt niet met het uitgangspunt dat dyslexie een specifieke leerstoornis is bij een beperkte groep leerlingen.
Daarnaast zijn er grote verschillen tussen scholen in aantallen dyslexieverklaringen. Bij de basisscholen zijn die verschillen niet direct te verklaren door kwaliteitsverschillen in het onderwijs. Het vermoeden dat er een relatie is tussen de kwaliteit van het lees- en spellingonderwijs en het aantal dyslexieverklaringen zien we vooralsnog niet terug. Er zijn wel aanzienlijke kwaliteitsverschillen in het lees- en spellingonderwijs en de ondersteuning van leerlingen die tot de zwakste groep lezers en spellers behoren. Het is in basis- en voortgezet onderwijs van groot belang om deze groep leerlingen met goed onderwijs te ondersteunen bij het lezen en spellen. Daarmee leveren we een bijdrage aan het voorkomen van laaggeletterdheid, een probleem met verstrekkende maatschappelijke gevolgen. Dit rapport biedt de nodige aanknopingspunten voor verbetering van het onderwijs op dit vlak.”
Vier aanbevelingen
In het rapport doet de Inspectie de volgende vier aanbevelingen:
-
Kwaliteitsverbetering lees- en spellingsonderwijs
“In het lees- en spellingsonderwijs moet meer nadruk liggen op kwaliteitsverbetering vanuit het perspectief van zwakke lezers en spellers. Een betere implementatie van de drie zorgniveaus uit het Protocol Leesproblemen en Dyslexie kan helpen om de juiste leerlingen passende ondersteuning te bieden. Het is ook van belang dat de voorwaarden daarvoor in de school gerealiseerd kunnen worden. Doorslaggevend is dat scholen met voldoende kwaliteit over langere tijd extra instructie, oefening en intensieve hulp aan zwakke lezers en spellers bieden.”
-
Leesbevordering
“Daarnaast kan een cultuur van leesbevordering in de school bij zwakkere leerlingen bijdragen aan het vergroten van leesplezier. De dyslexieverklaringen in het vo bieden leerlingen compenserende maatregelen. Het verdient aanbeveling na te gaan welke ondersteuning het onderwijs zelf biedt om het niveau van lezen en spelling van deze leerlingen te onderhouden, te verbeteren en laaggeletterdheid te voorkomen.”
-
Ketenzorg en onafhankelijke toetsing
“In de keten van dyslexiezorg moeten de rollen vervolgens helder zijn belegd, vooral waar het gaat om het voorportaal voor diagnose door een instituut voor dyslexiezorg. We pleiten voor een onafhankelijke toetsing van de leerlingdossiers bij de aanmelding van leerlingen voor het diagnostisch onderzoek naar dyslexie.”
-
Monitoring aantal dyslexieverklaringen
“Tot slot bevelen we aan om op lokaal/regionaal niveau het aantal dyslexieverklaringen van scholen over meerdere jaren te monitoren. Op die manier is het mogelijk voor schoolbesturen, gemeenten en samenwerkingsverbanden de huidige verschillen te verkleinen en de juiste leerlingen in het traject voor diagnose en vergoede zorg te krijgen. Daarbij is aan te bevelen scherper onderscheid te maken tussen leerlingen met de leerstoornis ernstige enkelvoudige dyslexie en leerlingen met zwakke lees- en spellingprestaties, die daarvan hinder ondervinden in het onderwijs. Het gaat vooral om de grote categorie ‘overige dyslexieverklaringen’, die in de brugklas van het vo naar voren komt.”
Meer informatie: