Ga naar de inhoud
Als het over kwaliteit in dyslexiezorg gaat

NIEUWSBRIEF 20

De inspiratie van Mirjam van Beekum

Mirjam van Beekum coacht en traint (onder andere dyslectische) kinderen en jongeren. Haar focus ligt met name op het stimuleren van een positief zelfbeeld en het opdoen van succeservaringen. De werkwijze van Mirjam is gebaseerd op haar visie op neurodiversiteit.

Hoe ben je in de coaching terecht gekomen?

“Op de basisschool werd al snel duidelijk dat ik veel moeite heb met taal. Hoewel ik destijds nooit getest ben op dyslexie, wezen alle signalen in die richting. Het leren uit boeken was helemaal niks voor mij, daarom ben ik na de basisschool naar het groene vmbo gegaan. Die praktische benadering paste mij beter. Via verschillende omwegen ben ik uiteindelijk vijftien jaar geleden aan een hbo-opleiding maatschappelijk werk begonnen.”

Was de taal op het hbo geen barrière?

“Zeker, mijn faalangst op dat vlak was enorm. Ik wilde liever stage lopen en daar laten zien wat ik kon. Tijdens een aantal projecten in het (speciaal) onderwijs merkte ik dat ik heel snel de verbinding kon leggen met kinderen die vastliepen of gedragsproblemen lieten zien. Het was voor mij duidelijk dat veel frustratie van leerlingen voorkomt uit de talige manier waarop vakken en opdrachten worden gepresenteerd en getoetst. Door de stages ontdekte ik wat mijn kwaliteit is: kinderen helpen om zichzelf te ontwikkelen.
Ondertussen ging mijn eigen dyslexie me steeds meer parten spelen. Tijdens mijn stages werkte ik op een hoog niveau, maar mijn dyslexie stond het behalen van mijn hbo-diploma in de weg. Uiteindelijk heb ik mijn opleiding afgebroken, ik moest eerst aan de slag met mijn eigen dyslexie.”

Wat ben je gaan doen?

“Ik kwam in Amsterdam bij Sjan Verhoeven terecht. Een verademing, er ging een wereld voor me open! Ik kreeg inzicht in mezelf en in mijn conceptuele denkstijl, die op vrijwel alles zijn weerslag heeft: op communicatie, leren en functioneren. Sjan heeft me waardevolle handvatten aangereikt, zoals mindmappen en snellezen. Met haar hulp ging ik weer groeien en kon ik uiteindelijk in 2017 de stap zetten om zélf coach te worden en om anderen te gaan helpen met mijn ervaring en kennis.”

Hoe behulpzaam is het mindmappen?

“Mijn overtuiging is dat veel mensen met dyslexie ‘conceptuele denkers’ zijn, bij wie het brein anders werkt dan van ‘lineaire denkers’. Het hoofd van een conceptuele denker staat gewoon nooit stil. Je hebt een massa aan informatie en details in je hoofd. Op het moment dat je iemand anders zichtbaar wilt maken wat je denkt, wat je weet of wat je wilt gaan doen, moet je daar op een of andere manier woorden aan geven. Dat wordt een chaos, daar kom je eenvoudigweg niet uit… Met behulp van mindmappen kun je overzicht, structuur en volgorde aanbrengen in hetgeen je wilt overbrengen.”

Afbeelding van een reader over neurodiversiteit

Wat voor kinderen coach je?

“Ik richt me op kinderen die vastlopen in het onderwijs, dreigen uit te vallen of zelfs al thuis zitten. De meesten zijn conceptuele denkers, terwijl het onderwijs echt gestoeld is op een lineaire denkstijl. Dat matcht niet. Het onderwijs vraagt dingen die conceptuele kinderen per definitie niet kunnen. Dat zorgt voor een enorm gevoel van onmacht en frustratie. Vaak wordt de leerling aangemeld door de school, maar ook ouders zoeken contact met mij omdat ze zien dat hun kind heel ongelukkig of onzeker wordt op school. Ik coach veel leerlingen uit groep 5 en 6, onder andere dyslectische kinderen die vastlopen met lezen, maar ook tieners en jongvolwassenen.”

Hoe ziet jouw coaching eruit?

“Het uitgangspunt is altijd: waar loop je tegenaan, wat wil je anders zien, wat moet er over bijvoorbeeld een halfjaar veranderd zijn? Vanuit daar stellen we doelen op. In de eerste fase van een coachingstraject geef ik hoofdzakelijk uitleg over de werking van het brein. Dat zorgt voor veel inzicht en herkenning. Daarna ga ik praktisch met ze aan de slag.
Veel conceptuele denkers hebben, net als ikzelf, veel profijt van mindmappen. Mijn ervaring is dat leerlingen in groep 4 en 5 dat al prima kunnen. Kinderen met dyslexie kunnen ook veel baat hebben van het zogenoemde snellezen. Deze kinderen zijn het vertrouwen in het lezen helemaal kwijtgeraakt. Ze zijn zo bang om bij het hardop lezen fouten te maken dat ze mentaal volledig blokkeren en geen idee hebben wat ze lezen. Snellezen is een techniek waarbij het kind weer leert om vanuit vertrouwen te lezen. Het kind leert om te zien wat er staat zonder het allemaal exact te spellen en woordelijk te lezen.”

Wanneer vind je jouw begeleiding geslaagd?

“Als het kind weer letterlijk rechtop staat, zelfvertrouwen heeft, niet meer compleet van slag is door een slecht cijfer en thuis minimale frustratie laat zien omdat het zich niet begrepen voelt. Het zit dus vooral in zelfkennis en gedrag. Als het kind weer straalt, zie je dat ook terug in de toetsen en in het lezen.”

Wat zou jij elke leerkracht mee willen geven?

“Het belangrijkste vind ik toch wel: stop om dyslectische kinderen hardop te laten lezen in de klas. Ik begrijp dat je af en toe wilt checken hoe het lezen gaat, maar hardop lezen in een klas heeft voor deze kinderen nul effect. Het maakt het probleem alleen maar groter, het zorgt voor veel stress, frustratie en een gigantische faalangst.”

Aan wie geef je het stokje door?

“Aan ervaringsdeskundige Ilja van Seters. In mei 2019 werd ik door Ilja en haar man benaderd over de mogelijkheden tot coaching van haar 8-jarige zoon en 10-jarige dochter. De zoon liep vast op sociaal-emotioneel gebied, bij leren en concentreren. De dochter heeft dyslexie. Nadat eerst een ander traject is opgestart, maken ze vanaf medio 2020 gebruik van mijn coaching.”

Teruglezen

Eerder publiceerden wij een interview met Sjan Verhoeven, waarin ze uitlegt hoe snellezen werkt.

Back to top