De inspiratie van Stephanie Raber
De nadelen van dyslexie kennen we wel. Maar veel kinderen en volwassenen met dyslexie hebben ook specifieke denkvermogens die juist een kracht zijn. Om de beeldvorming rondom dyslexie positief te beïnvloeden, richtten Stephanie Raber en Tamara Vreeken vier jaar geleden de HOI Foundation op.
Je hebt zelf dyslexie. Wat betekende dat voor jou als kind?
“De familie Raber is zeer dyslectisch. Al eind groep 3 werd duidelijk dat ik daarop geen uitzondering ben. Tot en met groep 8 heb ik heel wat uurtjes remedial teaching gehad. Op school maar vooral ook daarbuiten. Mijn ouders zaten daar vol achteraan. Ik herinner me heel goed een moment in groep 7, waarop de juf de cijfers van een toets uitdeelde. Voor iedereen hoorbaar zei ze: ‘Ik kon je nog geen 1 geven, want je kunt je naam niet eens goed spellen…’ Dat was het moment waarop ik dacht: ik kan doen wat ik wil, maar het is toch zinloos…”
Bleef dat zo?
“Cijfers interesseerden me niet meer, ik stond in de overleefmodus. Het gevoel niet gezien te worden, maakte me boos. Merkwaardig genoeg had ik ook het gevoel: jullie zijn gek en ik niet. Ik wist van mezelf dat ik niet dom was, dat werd ook van huis uit meegegeven. Toen ik aan het eind van groep 8 een mavo-advies kreeg, ging mijn moeder naar school. Of ze nou helemaal gek waren geworden?! Na de havo en het hbo ben ik op de VU bedrijfskundige economie gaan studeren. Daar voelde ik me eindelijk uitgedaagd en kwam de liefde voor het leren weer terug.”
Wat doen al die negatieve ervaringen met je?
“Het gevoel dat je niet gezien en begrepen wordt – en op scholen gebeurt dat – is afschuwelijk en trekt je leeg. Op de middelbare school was ik naar de buitenwereld een clown, maar van binnen voelde ik me verdrietig en eenzaam. Als je naar de cijfers kijkt over de relatie tussen dyslexie en depressie, angststoornissen, gebrek aan zelfvertrouwen en suïcide schrik je je helemaal rot. Mensen met dyslexie hebben dertig procent meer kans op een depressie.
Zo’n vier jaar geleden werd ik geconfronteerd met een nieuwe generatie dyslectici in onze familie. Bij mijn nichtje zag ik opnieuw de frustratie en hoe weinig er eigenlijk was veranderd al die tijd. Voor mij was dat de trigger om op zoek te gaan naar meer kennis over dyslexie. In Amerika stuitte ik op het boek Dyslexic advantage. Daarin herkende ik mezelf, ik begreep mijn brein opeens veel beter. Het boek legt heel duidelijk uit dat veel mensen met dyslexie anders denken en informatie op een andere manier verwerken. Voor die kwaliteiten is weinig aandacht.”
Heb je daarom de HOI Foundation opgericht?
“Toen ik het boek las, had ik heel sterk het gevoel dat ik er iets mee moest gaan doen. Inmiddels is het vier jaar geleden dat ik uit het bedrijf ben gestapt dat ik zelf had opgebouwd. Via een filmpje dat ik op Facebook plaatste, ben ik in contact gekomen met Tamara Vreeken. Zij is zelf dyslectisch en heeft drie dyslectische kinderen op wie ze heel trots is. Samen hebben we de HOI Foundation opgericht. Het hoofddoel van onze stichting is het veranderen van het beeld over dyslexie. We willen dat óók de voordelen van dyslexie bekender worden, overigens zonder de lastige kanten en nadelen te ontkennen. Remedial teaching is belangrijk maar daarnaast moeten we kinderen ook hun sterke kanten laten ontdekken. Daarbij heb je het met name over ruimtelijk denkvermogen, samenhangend denkvermogen, tijdgericht denkvermogen en episodisch denkvermogen. Dat is bij veel mensen met dyslexie sterk ontwikkeld. Dat is echt een kracht! Een aantal BN’ers, zoals Joop van de Ende en Jan Taminiau, vertellen op onze website dat hun manier van denken heeft geholpen om succesvol te zijn. Zij laten zien dat je alles kunt worden, zelfs ceo van de Rabobank. Niet ondanks je dyslexie, maar misschien wel dankzij. Cijfers ondersteunen dat ook: in Amerika is dertig procent van de ondernemers dyslectisch, onder wie Richard Branson. In Groot-Brittannië is dat zelfs vijfendertig procent.”
Wat doet de HOI Foundation?
“We zijn begonnen om een uitgever te zoeken voor een vertaling van het boek Dyslexic advantage. Dyslexie als Kans is een groot succes en wordt nog steeds goed verkocht. Omdat we het bizar vonden dat er geen digitaal platform voor en door kinderen is, hebben we www.happydyslectisch.nl gelanceerd. Hierop staan veel tips voor de uitdagingen waar je tegenaan loopt als je dyslexie hebt. We zijn nu allerlei filmpjes aan het maken, die op die site komen.
Ook bieden we een lesprogramma aan voor dyslectische kinderen van 10 tot 14 jaar, waarbij zij in tien weken een eigen bedrijf opzetten. Daar komen de echt de meest gave projecten uit. Het lesprogramma komt uit Amerika en is samen met Harvard Business School en Boston University ontwikkeld. Het heeft als doel om het zelfvertrouwen te verbeteren en om kinderen hun sterke punten te laten zien en ontwikkelen.”
Jullie richten je niet alleen op kinderen…
“We realiseerden ons al snel dat we het breder moesten aanpakken om de beeldvorming rondom dyslexie te kantelen. Daarom verzorgen we bijvoorbeeld ook masterclasses voor scholen en richten we ons op het bedrijfsleven. Zo’n zeventig procent van de mensen zegt op het werk niet dat ze dyslectisch zijn, omdat ze nog steeds worden afgerekend op spelfouten en vaak onbegrepen worden. Zij ervaren schaamte en stress. Zo blijft veel talent onder de radar. Met het bedrijfsleven, bijvoorbeeld ABN AMRO Bank, zijn we aan het kijken hoe je diverse teams kunt maken, waarin dyslectici en niet-dyslectici elkaar juist aanvullen.”
Aan wie geef jij het stokje door?
“Aan Anita de Bruin-Offereins, die ruim zestien jaar geleden de Taalgroep in Hilversum heeft opgezet. Een prachtig project waar kinderen intensieve taalondersteuning krijgen maar worden vooral ook gezien voor wat ze kunnen!”